Holvoet
Wat is een holvoet?
Een holvoet of “pes cavus “ is het tegenovergestelde van een platvoet. Bij een holvoet is er sprake van een abnormaal ‘hoge wreef’ en meestal ook van scheefstand van de hiel, een verkorte achillespees en kromming van de tenen (klauwtenen)
Hierdoor kan er een overdruk ontstaan op de buitenzijde van de voet en onder de kussens van de voorvoet.
Vergelijking tussen een normale voetboog en een holvoet |
Waardoor ontstaat een holvoet?
In vele gevallen is er geen aanwijsbare oorzaak. Vaak is er wel een erfelijke factor.
Bij ernstige holvoeten is er in tweederde van de gevallen een medische of neurologisch oorzaak, zoals bijvoorbeeld een erfelijke spierziekte, musculaire dystrofie, een beroerte, de ziekte van Charcot-Marie-Tooth of polio. Gezien de belangrijke relatie met met een neurologische of erfelijke oorzaak wordt vaak een neuroloog betrokken bij de diagnosestelling.
Welke klachten kunnen er optreden?
Een milde holvoet geeft bij vele mensen geen specifieke klachten. Bij de meer uitgesproken vormen of bij zwaardere belasting (staand beroep, sporten) kunnen er wel problemen ontstaan.
Een holvoet kan pijn, een vermoeid gevoel, spierzwakte en balansproblemen geven met soms frequente enkelverstuikingen tot gevolg. Door de overdruk ontstaan ook vaak hinderlijke eeltplekken die het dragen en vinden van comfortabel schoeisel kunnen bemoeilijken . Door de chronische overbelasting van de ligamenten, pezen en gewrichten kan de scheefstand ook erger worden met uiteindelijk vaak artrose van de enkel en achtervoet tot gevolg.
Typische pijnpunten en eeltvorming bij holvoeten |
Hoe wordt dit verder onderzocht?
Om een holvoet vast te stellen zal uw arts een volledig klinisch onderzoek uitvoeren van de stand van de voet, de beweeglijkheid van de gewrichten en de manier waarop u staat en stapt. Ook de stabiliteit van de ligamenten en de kracht in de spieren van het onderbeen worden gecontroleerd. Daarnaast zal uw arts ook vragen stellen omtrent een eventuele familiale voorgeschiedenis.
Een röntgen opname of staande CT scan kan nuttig zijn om een overzicht te krijgen op de ernst van de scheefstand. Wanneer er specifieke klachten zijn wordt vaak bijkomend onderzoek gepland om de eventuele gevolgen van de holvoet op te sporen. Hierbij wordt vaak een MRI uitgevoerd om zicht te krijgen op de ligamenten en pezen, of een SPECT-CT om slijtage op te sporen.
Staande CT scan |
Als er een vermoeden bestaat van een onderliggende neurologische aandoening kan verder onderzoek bij de neuroloog of geneticus nodig zijn. Uw arts zal U dit duidelijk uitleggen en U ook verder te woord staan na de onderzoeken. De behandeling kan verschillen wanneer er sprake is van een onderliggende oorzaak en daarom is het belangrijk om dit aspect van de diagnose niet te verwaarlozen.
Hoe wordt een holvoet behandeld?
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de niet operatieve behandeling (conservatief) en de operatieve maatregelen.
Er zal altijd eerst getracht worden de pijnklachten te verlichten zonder operatie. Meestal wordt hiervoor een op maat gemaakte steunzool voorgeschreven in combinatie met schoeiseladvies. Door een verhoging of ondersteuning op de juiste plaats kan het afrollen van de voet verbeteren en kan overdruk vermeden worden.
Kinesitherapie is essentieel wanneer er ook spierzwakte is en de stabiliteit van de enkel niet meer optimaal is. Na het correct aanleren van deze oefeningen is het belangrijk om deze regelmatig thuis te blijven uitvoeren.
In meer ernstige gevallen of wanneer de conservatieve behandeling onvoldoende blijkt, is het aanwezen om over te gaan tot een correctieve ingreep.
Welke operatie bij u het meest geschikt is, hangt van veel factoren af: de ernst van de afwijking maar ook uw leeftijd, werk, levensstijl en gezondheid. Vaak wordt ook een combinatie van operatietechnieken gebruikt.
Het doel van deze ingreep is het corrigeren van alle mechanische factoren die bijdragen tot de pijn en het slechte functioneren. Een essentieel onderdeel hiervan is het rechtzetten van de voet, door de stand van één of meerdere beenderen te veranderen (osteotomie). In geval van een instabiele enkel zullen vervolgens ook de ligamenten hersteld/opgespannen worden. Wanneer er een ontsteking en zwelling is ontstaan in de pezen van de achtervoet dient dit ook behandeld te worden. Daarnaast kan het in ernstige gevallen ook nodig zijn om een verlenging uit te voeren van te korte pezen(meestal de Achillespees) of het verplaatsten van het aanhechtingspunt van één of meerdere pezen (peestransfert).
Holvoet (links) en na operatieve correctie (rechts) |
Het is dus steeds een vorm van 'maatwerk' specifiek aangepast aan elke individuele patiënt. Uw arts zal deze strategie grondig met u bespreken .
Veel gestelde vragen
Wat als ik pijn blijf ervaren tijdens het dragen van de steunzolen?
Een steunzool is maatwerk. Het is essentieel dat de extra ophogingen en correcties op de juiste plaats staan. Soms zien we dat een steunzool een aanpassing nodig heeft om de druk beter te verdelen, net zoals kledij op maat ook niet steeds perfect aanvoelt bij de eerste pasbeurt. Neem daarom gerust contact op met de verstrekker van uw steunzolen. Hij/zij zal uw voet en de steunzool analyseren en zo mogelijk de nodige aanpassingen doorvoeren. Indien u nadien ernstige klachten blijft ervaren neemt u best contact op met uw arts om de verdere behandelingen te bespreken.